Wat ga je doen als je met pensioen bent? Wat ga je doen als je niet meer hoeft te werken en jij je eigen tijd in kan delen? Dit is een belangrijke vraag om te stellen en moet zeker niet onderschat worden. De FIRE beweging kent talloze anekdotes van mensen die terugvallen. Jarenlang hebben ze er alles aan gedaan om vroeger met pensioen te gaan, om vervolgens erachter te komen dat het hebben van tijd niets voor hen was. Vrije tijd was hun grootste vriend, maar nu hun grootste vijand. Van deze anekdotes kunnen wij lessen trekken en onszelf behoeden van hetzelfde lot. 

De grootste les die uit deze verhalen getrokken kunnen worden, is dat we een idee moeten hebben hoe onze ideale dag eruit ziet als we deze zelf zouden kunnen indelen. Elk goed ontwerp heeft echter kaders, zo ook dit ontwerp. Ten eerste moet je denken met het perspectief dat je al je doel van financiële onafhankelijkheid hebt behaald. Dit vraagt wat aannames en wat fantasie, maar het is essentieel voor het creëren van een realistische dag. Denk er zelf maar eens over na. Jij zou de ideale dag totaal anders inrichten als je nog moet denken dat je de volgende dag weer moet werken. De ideale dag zou waarschijnlijk draaien om ontspanning, het ervaren van nieuwe avonturen of het dumpen van alle energie in een van je passieprojecten. Deze ideale dag mist de duurzaamheid die een leven lang van vrije tijd nodig heeft. Dit is precies waarom de mensen met vervroegd pensioen weer terugkeerden naar hun werk. Na verloop van tijd heb je genoeg ontspannen en kom je erachter dat het zoeken van nieuwe avonturen niet de vreugde brengt die het beloofde. En dan? Hoe ziet dan je ideale dag eruit? Vanuit dat perspectief, dat gevoel, moet je aan de tekentafel zitten voor je ideale dag.

Het tweede kader is dat deze dag niet meer mag kosten dan je huidige leefstijl. FIRE is gebaseerd op de 4%-regel. De 4%-regel van de Trinity Study is een richtlijn voor hoeveel geld je jaarlijks veilig uit je pensioenvermogen kunt opnemen zonder dat het op raakt. Het onderzoek waar de regel op is gebaseerd, simuleerde hoe een gepensioneerde het over 30 jaar zou redden met een pensioenvermogen en jaarlijkse onttrekkingen van een vast percentage. Met de 4%-regel kan je makkelijk berekenen hoeveel belegd pensioenvermogen je nodig hebt. Door je jaarlijkse uitgaven te vermenigvuldigen met 25 kan je het pensioenvermogen berekenen. Als je al met pensioen bent en je hebt nog ruimte over in je budget, dan kan je natuurlijk wel groter leven dan je huidige leefstijl, mits je binnen je maandelijkse inkomsten blijft (het liefst blijf je natuurlijk sparen).

Tot slot is het hebben van duidelijke waarden essentieel. Wat vind jij belangrijk? De ideale dag moet in lijn staan met de dingen die jij belangrijk vindt. Zelfontplooiing, onderhouden van familierelaties, gezondheid. Al deze waarden kunnen een rol spelen in jouw ideale dag en alleen jij bepaalt wat jij belangrijk vindt. De indeling van je ideale dag is uiteindelijk de indeling van je tijd. Je wilt voorkomen dat je na 365 ideale dagen toch je tijd verkeerd hebt ingedeeld. 

Nog wat handige tips voor de invulling van jouw ideale dag

Een ideale dag is natuurlijk voor iedereen anders, maar er zijn wel een paar elementen die voor veel mensen belangrijk zijn:

Neem gas terug en vind rust

• Natuurlijk wakker worden: Zonder wekker opstaan, wanneer je lichaam dat aangeeft.
• Een gezonde ochtendroutine: Tijd nemen voor een voedzaam ontbijt, mindfulness of meditatie, en lichaamsbeweging.
• Tijd voor hobby's en interesses: Dingen doen waar je energie van krijgt, of dat nu lezen, schilderen, muziek maken of in de natuur zijn is.
• Contact met dierbaren: Kwaliteitstijd doorbrengen met familie en vrienden, of nieuwe connecties maken.
• Dankbaarheid tonen: Reflecteren op de positieve dingen in je leven en waardering uiten.
• Voldoende slaap: Je lichaam en geest de rust geven die ze nodig hebben om te herstellen.

Omtrent dingen doen

• Werk dat je leuk vindt: Werken aan iets waar je gepassioneerd over bent en wat je een voldaan gevoel geeft.
• Leren en groeien: Nieuwe dingen leren of je vaardigheden ontwikkelen.
• Een bijdrage leveren: Anderen helpen of iets positiefs toevoegen aan de wereld.
• Tijd doorbrengen in de natuur: Jezelf onderdompelen in de schoonheid van de natuur.
• Genieten van de kleine dingen: De simpele pleziertjes van het leven waarderen, zoals een kopje koffie of een goed gesprek.
• Uiteindelijk draait een ideale dag om balans en welzijn. Het is belangrijk om te ontspannen en te genieten, maar ook om je tijd zinvol te besteden. Door te luisteren naar je behoeften en te doen wat je energie geeft, kun je creëren wat voor jou de perfecte dag is.

Nabranders

• Plan je dag niet te vol: Zorg voor wat vrije tijd om spontane dingen te doen.
• Vergeet niet te pauzeren: Neem regelmatig even de tijd om te ontspannen en je hoofd leeg te maken.
• Wees flexibel: Dingen gaan niet altijd zoals gepland, dus wees bereid om je plannen aan te passen.

Hoe ziet jouw ideale dag eruit?

Ik daag je uit om na te denken over deze vraag. Wat zou jij doen als je niet hoefde te werken? Misschien blijf je wel werken, omdat het in lijn staat met jouw waarden. Misschien blijf je wel werken, maar werk je op jouw ideale dag alleen maar halve dagen. Misschien dump je werk wel helemaal en gooi je de dag helemaal om. Jij zit aan de tekentafel van jouw leven. Droom lekker weg en schrijf op hoe jouw ideale dag eruitziet. 

Voordat ik mijn ideale dag laat zien (en misschien wil je die helemaal niet zien), wil ik nog één oefening meegeven. Hoe ziet jouw ideale jaar eruit? Het lijkt dezelfde vraag, want de optelsom van de dagen is toch het jaar? Maar door te kijken naar een heel jaar zie je misschien andere doelen, grotere doelen.

Ik hoop dat deze oefening extra kracht geeft om je aan je plan te houden ondanks dat de echte ideale dag nog ver in de toekomst ligt. Ik hoop dat je ooit de tijd en ruimte hebt om de ideale dag te leven. Ik hoop dat de ideale dag geen droom blijft. 

Blijf denken, 

De vrije stier 

Hoe ziet mijn ideale dag eruit?

Ik ben begonnen met het maken van een lijstje van al mijn waarden.

Met behulp van de 5/25 regel van Buffett heb ik alleen de belangrijkste vijf waarden een plek gegeven in mijn ideale dag. Gezondheid, ontwikkeling, contemplatie, relaties en creatie.

Gezondheid

Door gebruik te maken van het mentale model ‘first principles’ kan je erachter waar de focus moet liggen op een gezonde, ideale dag. Ik ben tot de conclusie gekomen dat de beginselen slaap, eten, bewegen en rust het belangrijkst zijn. Ik wil vooral even uitweiden op rust. Met rust bedoel ik niet rusten na een intensieve middag. Met rust bedoel ik het tempo van leven. Het tempo waar je ‘de tijd hebt’ voor een siësta, mocht dat nodig zijn. Waar je de tijd hebt om rustig een maaltijd voor te bereiden en deze ook nog eens in alle rust kan eten. 

Ontwikkeling

Dit is misschien wel mijn belangrijkste eigenschap. Elke dag is een kans om iets nieuws te leren, om samen te leren en om van elkaar te leren. Het gaat mij niet alleen om mijn eigen persoonlijke ontwikkeling, maar ook om de ontwikkeling van anderen. Anderen zien groeien geeft mij voldoening en betekenis in het leven.

Contemplatie

Ik wil tijdens de dag één of twee uur de tijd hebben waar je niks hoeft. Waar je kan lezen en na kan denken over de dingen in het leven. In zijn boek Ethica Nicomachea noemde Aristoteles contemplatie de hoogste vorm van menselijke activiteit. Het geeft mij de tijd om de complexe wereld weer simpel te maken.

Relaties

Er moet altijd ruimte zijn om tijdens de dag goed aandacht te besteden voor je relaties. Daaronder vallen partner, familie en vrienden. Het moeilijke is wel dat disynchronisatie van het leven. Niet iedereen heeft de luxe van die vrije tijd. Naarmate mijn ouders ouder worden, krijgen zij wel meer tijd. Ik wil er voor ze zijn wanneer ze dat nodig hebben.

Creatie

Mooie dingen maken. Toch het mooiste wat er is.

Ochtend

Geen vaste wektijd. Genoeg slaap is van essentie. Ik word wakker wanneer mijn lichaam wakker wil worden. Daarentegen zit er wel een discipline in om direct op te staan als ik wakker ben geworden. Blijven liggen in bed is meestal niet nodig en is in mijn ogen gewoon een vorm van luiheid. Die luiheid wil ik voorkomen op mijn ideale dag. 

Ik houd van een ongestructureerde ochtend. Dus ik schat mijn opstarttijd vrij ruim in. Het ergste voel ik mij als ik mij moet haasten in de ochtend. Ik wil de tijd hebben om direct na het opstaan enkele minuten in de buitenlucht te besteden. Ik wil de tijd hebben om een ontbijt te maken. Meestal een havermoutje, maar als ik zin heb om er een ei bij te bakken, dan doe ik dat. Ik wil de tijd hebben om rustig te douchen.

Na het ontbijt wil ik een half uur wandelen. Dit is tevens het eerste blok contemplatie en tijdens de wandeling heb ik tijd om na te denken over wat er misschien deze dag nog gaat spelen, tijd om na te denken over wat er gisteren misschien niet helemaal lekker liep. Gewoon tijd om te wandelen en na te denken. Hoewel het nadenken een bijzaak is, is het meestal een gevolg van het wandelen.

Het liefst zou ik willen wandelen naar mijn werk. Ja, mijn ideale dag bevat nog steeds werk. Ik ben docent en ik houd van het werk, alleen niet acht uur op een dag. Drie uurtjes is meer dan genoeg. Van 10.00 tot 13.00 of van 11.00 tot 14.00 lijkt mij ideaal. Als docent ben ik bezig met ontwikkeling, niet die van mijzelf, maar van een ander, wat ik een hoger ideaal vind. Verder kan ik hier ook creatief zijn, nieuw lesmateriaal, het samen uitwerken van onderwijsideeën. Tot slot biedt een paar uurtjes werk zowel structuur als sociale betrokkenheid. Vooral het laatste schijnt vele voordelen te hebben op de gezondheid. 

Middag

Direct uit werk zou ik willen sporten - het liefst samen. Geen commentaar nodig denk ik. 

Of als dat de dag toelaat even langs bij familie of vrienden. 

Vanaf hier staat alles in het teken van het belangrijkste moment: het avondeten.

Ik wil de tijd hebben om een goede maaltijd te koken. Goede maaltijden kunnen ook snel, maar wat zou het toch lekker zijn om samen - eventueel met kinderen - het avondmaal voor te bereiden. Het liefst ben ik een vroege eter, dus het avondmaal is al lekker rond 17.00. Zo is er nog lekker veel tijd in de avond. 

Avond

Na het avondeten is er gezamenlijke tafeltijd, waar er wordt gelezen, geschreven, gepraat. Na dit half uurtje of uurtje is er tijd voor eigen projecten die beroep doen op zelfontwikkeling of creatie. Ergens in de rustige avond trek ik mij het liefst nog even terug om na te denken wat deze dag mij allemaal heeft geboden. Misschien plan ik al losjes de volgende dag in, misschien kijk ik dankbaar terug op de dag. Dan hoop ik dat ik 's avonds niet naar een scherm heb gekeken en volgens mijn natuurlijke ritme in slaap kan vallen.

Wil je vroeger met pensioen? Lees dan in artikel 37 hoeveel je per maand zou moeten beleggen.