Een kijkje in de natuur kan ons veel leren over onze financiën.
Hoewel ik als natuurkunde docent soms wel kan opscheppen over de elegantie van natuurkundige principes, kent de biologie toch wel het meest imposante principe: evolutie. Alles valt in het niet als je bedenkt hoe het leven van eencelligen naar organismen is gegaan die kunnen vliegen. Naar mensen die samenwerken en innoveren. Evolutie is groter dan jij voor mogelijk houdt.
Evolutie wordt gedragen door natuurlijke selectie en erfelijkheid. De natuur selecteert voordelen die het organisme helpt overleven en voortplanten.
Het misconcept is dat de natuurlijke voordelen die een soort doet floreren groot zijn. Het is juist de tijd die evolutie zo sterk maakt. Pak kleine voordelen van een soort en laat het voor 3,8 miljard jaar renderen en het resultaat is werkelijk magisch. De ijsbeer kreeg niet over één generatie een witte vacht. Het was een langzaam proces over vele generaties met willekeurige mutaties die uiteindelijk zorgde voor een witte vacht.
Dit is de les die evolutie ons leert voor onze persoonlijke financiën. Het maakt niet uit hoe groot je groeifactor is, als je de tijd groot genoeg maakt, zul je uitzonderlijke resultaten krijgen.
We zijn geneigd om te handelen op de korte termijn vanwege hyperbolic discounting. Een tendens om meer waarde toe te kennen aan het heden dan aan hetzelfde in de toekomst. Daarom is exponentiële groei niet intuïtief. “The greatest shortcoming of the human race is our inability to understand the exponential function.” - Albert Bartlett.
Hetzelfde geldt voor onze persoonlijke financiën.
We zijn zo bezig om te kijken wat nu de juiste beslissing is. De juiste beslissing voor dit jaar. We doen er alles aan om nu ons vermogen snel te laten groeien. De vraag die wij ons stellen is in de trend van “Hoe kan ik een hoog rendement krijgen?”
Maar als we kijken naar de natuur en de evolutie principes dan stelt de natuur niet deze vraag. Het stelt een vraag die gaat over de lange termijn. Als je het rendement-op-rendement effect begrijpt dan stel je een andere vraag. Een vraag die luidt: “Wat is het hoogste rendement die ik voor een lange tijd vol kan houden?”
Het rendement op je beleggingen is natuurlijk nog steeds belangrijk. Het is alleen minder belangrijk dan de tijdsduur van je rendement. Uitstekend voor een paar jaar is slechter dan gemiddeld voor tientallen jaren. Net als in de natuur leidt een gemiddelde verbetering voor een bovengemiddelde tijd tot magische resultaten.
Antifragiliteit is het concept dat Nassim Taleb in zijn boek Antifragiel beschrijft om de triade van fragiliteit compleet te maken. De triade bestaat uit fragiel – robuust – antifragiel. De begrippen worden hieronder uitgelegd in de financiële context.
Fragiel – financieel kwetsbaar bij blootstelling aan financiële stress en onzekerheid.
Je bent financieel fragiel als je bij een financiële tegenslag je zorgen moet maken om je vaste lasten te betalen. De geldzorgen zijn continu.
Robuust – financiële weerbaar bij blootstelling aan tegenslagen en onzekerheid.
Je kan tegenslagen doorstaan doordat je genoeg spaargeld hebt. Als je wordt ontslagen, ervaar je geen directe stress.
Antifragiel – je komt beter uit financiële stress en onzekerheid.
Als je ontslagen wordt, kan je de beschikbare tijd steken in andere inkomstenbronnen. Bij een economische recessie kan je goedkoop investeren.
De natuur kent veel eigenschappen van antifragiliteit. Zo worden botten en spieren sterker als ze worden blootgesteld aan fysieke stress. Maakt ons immuunsysteem antistoffen als het door virussen en bacteriën wordt aangevallen. Tot slot maakt ook evolutie gebruik van antifragiliteit door zich aan te passen aan de omgeving.
Als je een schuld hebt, betaal je rente (jouw geld) aan iemand anders. Dat is zonde als je bezig om je vermogen te laten groeien. In de natuur zien we geen organisme dat ergens schulden heeft. Schulden is een schepping van de mens, een onnatuurlijke schepping.
Dieren sparen voor slechte tijden. Beren slaan het op als lichaamsvet. Bijen sparen in de vorm van honing. Een eekhoorns leggen in de goede tijden hun eikels op verschillende plekken.
Het voortbestaan van planten kan prima zonder het groeien van bloemen. Maar toch investeren planten energie en voedingsstoffen in het groeien van aantrekkelijke bloemen. Bijen en andere insecten worden aangetrokken door deze bloemen en nemen de zaadjes tot zich. De zaadjes worden verspreid zodat de plant zich kan vermenigvuldigen.
Afhankelijk zijn van één bron maakt een systeem fragiel. Bij het wegvallen van die ene bron valt het hele systeem in duigen. Denk terug aan de eekhoorns die eikels verstopt op verschillende plekken. Als plek wordt ontdekt en geplunderd, dan heeft de eekhoorn nog andere plekken om naartoe te gaan.
Kijk naar de natuur om te leren. De natuur kent tijdloze principes voor het leven die je kan gebruiken voor je persoonlijke financiën. Als je ooit uit goede ideeën bent, kijk dan naar de natuur om je heen en de antwoorden komen vanzelf.
Blijf denken,
De vrije stier
P.S.
Volgende week een update van de pagina over denkmodellen. Op dinsdag 23 november staat er een nieuw artikel gepland.
Schrijf je in voor de maandelijkse 1-1-1 nieuwsbrief
Geen ruis, alleen maar signaal
1 leestip
1 financiële tip
1 quote
Bedankt voor uw inschrijving!