Sommige wetenschappers begonnen een ander model te maken. Een model waarbij de bewegingen niet alleen beter, maar ook makkelijker werden omschreven. Het harde werk van deze wetenschappers heeft geresulteerd in het heliocentrische model waarbij de planeten om de zon draaien. Simpel is in dit geval juist.

Bij het gebruik van dit denkmodel is het van belang dat eenvoud geen doel wordt. Albert Einstein zei daarover het volgende: “Everything should be made as simple as possible, but not simpler.”

In de zorg

Dokters gebruiken tijdens het stellen van een diagnose ook Ockhams Scheermes. Zij kijken naar mogelijke oorzaken om de symptomen van hun patiënt te verklaren. Ze geven hierbij de voorkeur aan de meest waarschijnlijke oorzaak. Als er een patiënt binnenkomt met hoge koorts en last van zijn keel, dan is het waarschijnlijk de griep in plaats van een andere zeldzame ziekte. Dit voorkomt overbehandeling en bewaart de rust.

De zorg kent het volgende gezegde: “If you hear hoof beats outside your window, think horses, not zebras.” Normale zaken zijn normaal. Maar een andere vergelijking van paarden en zebra’s geeft wel gelijk de valkuil van Ockhams Scheermes. “Listen for horses. Keep an eye out for zebras.” Hoewel de simpelste verklaring meestal correct is, is dat het niet altijd. We moeten altijd alert zijn op bijzonderheden.

Wiskunde achter Ockhams Scheermes

Waarom zijn ingewikkelde verklaringen minder waarschijnlijk? Dit mentale model en zijn waarheid kan goed uitgelegd worden met behulp van kansberekening. Neem twee concurrerende verklaringen die een gebeurtenis proberen te beschrijven. Eén verklaring berust op het samenspel van drie variabelen. De andere op de werking tussen dertig variabelen die allemaal móeten gebeuren om tot de juiste conclusie te komen. Welke van de twee verklaringen zal eerder een fout bevatten?

Als elke variabele een kans heeft op 99% van slagen, dan heeft de eerste verklaring een kans op een fout van 3%. De tweede verklaring is ongeveer negen keer zo waarschijnlijk onjuist, namelijk 26%

Elke aanname die je toevoegt in een verklaring zorgt voor extra mogelijkheid tot een fout.  

Ockhams Scheermes in persoonlijke financiën

Welke theorieën en modellen zijn waar als het gaat om persoonlijke financiën? Ik vond het een moeilijke opgave om mijn ideeën langs de scheermes van Ockham te halen. Wat blijft er over van mijn ideeën? Zijn die nog waar? Maar zoals schrijvers zeggen: “Kill your darlings.”

Wees voorbereid op onverwachte kosten. Hoe meer ik leer over kansberekening, hoe meer ik inzie dat het hebben van noodpotje noodzakelijk is. Gebeurtenissen met een kans van 1 op een miljoen gebeuren zeventien keer per dag in Nederland. De kans bestaat, hoewel klein, dat het ooit ongelukkig uitkomt voor jou. Wees daarom goed verzekerd en zorg voor een spaarsaldo van minimaal drie tot zes maanden. Ockhams Scheermes prefereert de verklaring met de minste aantal aannames. In de theorie dat alles in je leven goed gaat, zitten een hoop aannames. Daarom leef ik met de theorie dat er iets fout kan gaan in het leven.

Investeer een gedeelte van je spaargeld in ETF’s en indextrackers. In het rijk der beleggen zijn er twee kampen, je hebt efficiënte en inefficiënte markten. De eerste stelt dat de prijzen op de beurs juist zijn en dat de markt op de lange termijn niet te verslaan is. De tweede stelt dat de marktprijzen vaak onjuist zijn en dat het mogelijk is om hierop in te spelen en de markt dus te verslaan is. De markt wordt overigens elk jaar verslagen door een kleine meerderheid.

Je wilt je vermogen laten groeien en stelt jezelf de vraag: “Moet ik de markt volgen met een ETF of moet ik zelf beleggen om de markt te verslaan? Door gebruik te maken van Ockhams Scheermes kom je uit dat index investeren de juiste manier is. Het heeft minder aannames en produceert een rendement in lijn met de markt. Het heeft lagere kosten dan het actief beheren van je beleggingen. Als William of Ockham zou investeren, zou hij beleggen in ETF’s.

Geef minder uit dan er binnen komt. Dit is het tijdloze advies dat door Benjamin Franklin in 1790 werd gegeven en vandaag de dag door Warren Buffett wordt herhaald. Dit is de enige manier om je financiën gezond te houden. Zorg ervoor dat elke maand het inkomen groter is dan de uitgaven. Een goede vuistregel is het 50/30/20-budgetregel. 50% van het netto-inkomen voor vaste lasten. 30% voor persoonlijke behoeften en 20% voor sparen en beleggen. Minder uitgeven dan er binnen komt is een eenvoudiger verhaal dan de mooie verhalen die rond gaan op het internet.

Eenvoud is een streven in de wetenschap, het leven en het bedrijfsleven. Grote denkers worden erkend door complexe zaken simpel uit te leggen. Richard Feynman – “If you can’t explain something in simple terms, you don’t understand it.”  Het is makkelijker gezegd dan gedaan, maar onthoud dat eenvoudige verklaringen waarschijnlijker zijn dan de gecompliceerde.

Blijf denken,

De vrije stier