39. Wat moet je met je geld doen?

Allereest koopt iedereen voor zichzelf de eerste levensbehoeften. De eerste twee lagen van de piramide worden zo snel en zo goed mogelijk vervuld. We doen boodschappen, betalen de huur of hypotheek en we betalen voor een zorgverzekering. Dit zijn de belangrijkste uitgaven en helaas leven we in een wereld waar niet iedereen deze noodzakelijke uitgaven kan veroorloven. Bij deze uitgaven is er geen keuze. Het is eerder echt een noodzaak.

Na de noodzakelijke uitgaven is er wel ruimte om te kiezen en wordt het dus al iets lastiger. De keuze die we denken te hebben bestaat uit de laag “erkenning en waardering“ en “behoefte aan sociaal contact”.

De behoefte van erkenning en waardering is vandaag de dag steeds nadrukkelijker aanwezig. Dat uit zich in de drang om nieuwe spullen te kopen. Hoewel deze categorie een diepe betekenis heeft, wordt deze op een oppervlakkige manier vervuld. Status en prestige wordt gekoppeld aan de grootte van je huis, de waarde van je auto en het merk van je horloge.

Dit is een hedendaags paradigma dat zelfs bij de jongsten van onze samenleving is te zien. Hoewel ze niet het meest realistische wereldbeeld hebben dat er bestaat, ze nog niet altijd even diep nadenken en nog niet veel hebben verdiend, hebben mijn leerling nog één ding niet, een blad voor hun mond. Leerlingen zijn altijd goudeerlijk en ook toen ik ze de vraag stelde wat ze gelukkig zou maken.

Hun unanieme antwoord: geld om dit/dat te kopen

Nogmaals ik erken dat hun wereldbeeld niet volledig is, maar ergens representeren zij wel een groot gedeelte van de bevolking die denkt dat spullen gelukkig maakt. Dat beeld is naar mijn idee in de laatste jaren alleen maar sterker geworden en komen jongeren er vroeger mee in aanraking.

Naast het kopen van spullen bestaat er nog een moderne manier om geluk te zoeken. Een manier die snapt dat spullen niet gelukkig maakt, maar geluk te vinden is door dingen te doen.

De behoefte aan sociaal contact is de stroom die zegt dat je met geld herinneringen moet maken. Dat je met je geld ervaringen moet kopen zodat ze een vervuld leven geven. Door leuke activiteiten te doen, kopen we de liefde en vriendschap van anderen. Zelfs de rijksten weten dat dat niet werkt.

“The only way to get love is to be lovable. It's very irritating if you have a lot of money. You'd like to think you could write a check: 'I'll buy a million dollars' worth of love.' But it doesn't work that way. The more you give love away, the more you get.”

Als we willen optimaliseren voor een gelukkig leven dan komen we al snel tot de conclusie dat de bovenstaande uitgaven hun beperkingen hebben. Door hedonic adaptation zou je nieuwe spullen moeten blijven kopen om gelukkig te blijven. Elke nieuwe aankoop geeft kortstondig geluk, maar vervaagd met de tijd.

Hetzelfde geldt voor de ervaringen. In het moment ben je samen met de mensen om je heen gelukkig, maar de momenten worden herinneringen en de herinneringen worden vage schimmen.

Het probleem bij deze vormen van geluk is dat het een externe impuls nodig heeft. Er is een constante zoektocht nodig naar dit geluk. Ik verkeer liever een eeuwige staat van geluk. Die eeuwige staat van geluk is te vinden in het hebben van vrijheid.

Vrijheid om te doen wat je wilt, voor hoe lang je dat wilt, met wie je dat wilt en waar je dat wilt.

De grootste kracht van geld is verkrijgen van vrijheid. Dit wordt echter door de meesten over het hoofd gezien. Ik voel mij ergens treurig dat we zo gewend zijn om ons geld alsmaar te gebruiken om meer spullen te kopen terwijl we het ook kunnen gebruiken om onze vrijheid, autonomie en onafhankelijkheid te realiseren.

Elke vijf à tien jaar realiseren we hoe belangrijk vrijheid, autonomie en onafhankelijkheid zijn. In maart 2020 of in de crisisjaren 2008 en 2009 werd het opeens duidelijk hoeveel mensen afhankelijk zijn van hun werk, van hun klanten en van de economie. Als je in die perioden geld had liggen dat je niet had uitgegeven, dan ging je met een gerust hart naar bed. Het maakt je onafhankelijk voor wat de wereld ook naar je toe gooit. Je bent vrij, onafhankelijk en kan je eigen keuzes maken.

Vraag jezelf eens af wanneer jij het gelukkigst bent.

Ik kan niet de exacte momenten benoemen, maar ik kan je met zekerheid zeggen dat het een moment in het weekend of in een vakantie was. Tijdens het weekend of in de vakantie zijn we gelukkig, omdat we dan de vrijheid hebben om te kiezen wat we doen, met wie we iets doen en voor lang we het doen.

Dat is de grootste kracht van geld. Dat is waarom je moet sparen en beleggen. Het gaat om het hebben van deze vrijheid.

Blijf denken,

De vrije stier